کمپین حقوق بشر در ایران اسامی ۲۶ معترض را که در اثر شلیک مستقیم نیرو‌های امنیتی جمهوری اسلامی بینایی خود را از دست داده‌اند، مستند کرده است. این نهاد حقوق بشری با استناد به شواهد و اسناد موجود اعلام کرد که ماموران حکومتی در طول پنج ماه گذشته، تعداد زیادی از معترضان را از ناحیه چشم هدف قرار دادند که به از دست رفتن بینایی یک یا هر دو چشم آنان منجر شد اما آن‌ها به دلیل نگرانی از برخورد‌های امنیتی، سکوت اختیار کردند.

بر مبنای این گزارش، بسیاری از معترضان حتی از طی مراحل درمان در بیمارستان‌هایی که تحت نظارت نیرو‌های امنیتی‌اند، هراس دارند؛ زیرا گزارش‌های مداوم از ماه‌های قبل حاکی از آن است که معترضان مجروح پس از مداوای اولیه، یا از ادامه روند درمان محروم می‌شوند یا ماموران آنان را دستگیر می‌کنند. این گزارش می‌افزاید که حتی پزشکان معالج آسیب‌دیدگان نیز بازداشت شده‌اند.

کمپین حقوق بشر در ایران تاکید کرد که استفاده از نیروی قهریه علیه معترضان و تیراندازی مستقیم به چشم آنان نقض آشکار قانون اساسی جمهوری اسلامی، تعهدات بین‌المللی و اصول اساسی سازمان ملل متحد است که تصریح می‌کند مجریان قانون تنها در موارد «اجتناب‌ناپذیر» مجازند در برابر معترضان از زور و سلاح گرم استفاده کنند؛ آن هم به شرطی «آسیب و جراحت حداقلی» وارد کنند.

بر مبنای گزارش کمپین حقوق بشر در ایران، اسامی معترضانی که تاکنون اختلال بینایی خود را علنی کرده‌اند، به این شرح است: راحله ‌امیری، محسن کفش‌گر، محمد فرضی، نیلوفر آقایی، غزل رنج‌کش، هلیا بابایی، الهه توکلیان، ‌امیر ولایتی، فرید رشیدی، کوثر خوشنودی‌کیا، کوثر افتخاری، کیمیا زند، یاسر الوندیانی، علی محمدی، حسین عابدینی، بهزاد همراهی، حسین حسین‌پور، پرویز یاری، حسین نوری، صادق صوفی، حسین باقرپور، نچیروان معروفی، بیتا کیانی، فیروز میرانی، پارسا قبادی و علی‌محمد رضایی.

از میان این افراد، رضا و امیر که از ناحیه یک چشم هدف قرار گرفته‌اند، تجربیات خود را با کمپین حقوق بشر در ایران به اشتراک گذاشتند.

رضا ۲۶ ساله است. او که ۲۵ آبان ۱۴۰۱ هدف گلوله نیرو‌های امنیتی قرار گرفت، به کمپین حقوق بشر در ایران گفت: «در آن روز شهر ما نیز مانند خیلی دیگر از شهر‌ها صحنه اعتراض‌ها بود و من هم داشتم شعار می‌دادم که ناگهان بدنم سنگین شد و درد شدیدی در ناحیه سر احساس کردم. بعد همه‌چیز مثل یک انفجار نور سفید شد.»

امیر ولایتی در تهران زندگی می‌کند. او قبل از اینکه گلوله به چشمش اصابت کند، آرایشگری می‌کرد اما از وقتی چشم چپش را از دست داد، سردرد‌های شدید دارد و گاهی هم از حال می‌رود. امیر ممکن است دیگر هیچ‌گاه نتواند شغلش را ادامه دهد. با این‌ حال در بخش اطلاعات کاربری حساب اینستاگرامش نوشته است: «تو چشمانم را گرفتی اما قلب من همچنان می‌تپد.»

غزل رنج‌کش دختر جوانی است که عکس‌های او با یک چشم بسته حدود ۷۰ روز پس از آغاز جنبش «زن، زندگی، آزادی»، در رسانه‌ها به‌شکل گسترده‌ای منتشر شد و بازتاب وسیعی داشت. او یک دانشجوی ۲۱ ساله اهل بندرعباس است. یک منبع نزدیک به غزل در گفت‌وگو با کمپین حقوق بشر در ایران گفت: «از نوشته‌های غزل مشخص است که او اهداف زیادی دارد. به آرایش و مراقبت از پوستش علاقه دارد و شعر و داستان می‌نویسد. اگر او یک داستان‌نویس نبود، نمی‌توانست این جنایت را طوری روایت کند که سایر قربانیان نیز وادار شوند سکوت خود را بشکنند.»

غزل رنج‌کش پیش‌تر در یادداشتی اینستاگرامی از فردی که به چشم او شلیک کرد، پرسیده بود: «چرا وقتی‌ شلیک می‌کردی، می‌خندیدی؟» این یادداشت واکنش‌های زیادی به همراه داشت و بسیاری آن را نشانه بارزی از این دانستند که ماموران جمهوری اسلامی ایران هدفمندانه به معترضان شلیک کرده‌اند.

پیش‌تر روزنامه گاردین در گزارشی نوشته بود که ماموران امنیتی جمهوری اسلامی ایران به‌شکلی سازمان‌یافته به‌ صورت، چشم، اندام جنسی زنان شلیک می‌کنند. گزارش تحقیقی گاردین بر اساس اطلاعات جمع‌آوری‌شده و راستی‌آزمایی و مصاحبه با ۱۰ تن از پزشکان و پرستاران در نقاط مختلف ایران تهیه شده بود.

بر مبنای گزارشی که نیویورک‌تایمز روز ۲۳ نوامبر (۲ آذر) منتشر کرد، چشم‌پزشکان سه بیمارستان فارابی، رسول اکرم و لبافی‌نژاد در تهران تخمین زدند که در این بیمارستان‌ها بیش از ۵۰۰ بیمار با جراحت چشمی شدید پذیرش شده‌اند.

پزشکان متخصص چشم در استان کردستان نیز از پذیرش دست‌کم ۸۰ بیمار با جراحت چشمی خبر دادند. آن‌ها در عین‌ حال تاکید کردند که اعلام آمار دقیق آسیب‌دیدگان دشوار است زیرا بسیاری از معترضان از مراجعه به بیمارستان‌ها هراس دارند.

با این‌ حال شمار قربانیانی که سکوتشان را می‌شکنند، در حال افزایش است. ۲۱ بهمن تعدادی از آنان برای تماشای تئاتر «قضات» که کوثر افتخاری، یکی از آسیب‌دیدگان، در آن بازی کرده بود، به تماشاخانه‌ای در تهران رفتند. عکس گروهی آنان که به‌طور گسترده‌ای در فضای مجازی منتشر شد، موجی از واکنش‌ها را در پی داشت. رضا در گفت‌وگو با کمپین حقوق بشر در ایران، درباره این عکس گفت: «پس از انتشار آن، یکی از ما دستگیر و بقیه احضار و متهم شدیم.» به گفته این جوان معترض ماموران امنیتی به خانه برخی هجوم بردند و آنان را تحت‌فشار گذاشتند که در راهپیمایی ۲۲ بهمن و اختتامیه جشنواره فیلم فجر شرکت کنند.

اوایل آذرماه در حالی‌ که دو ماه از خیزش سراسری ایرانیان گذشته بود، بیش از ۱۴۰ چشم‌پزشک در نامه‌ای به رئیس انجمن چشم‌پزشکی ایران، اعلام کردند تعداد زیادی از مردم بر اثر اصابت ساچمه و گلوله پینت‌بال نیرو‌های امنیتی و انتظامی بینایی یک یا هر دو چشم خود را از دست داده‌اند. پیش از آن هم بیش از ۲۳۰ پزشک متخصص چشم در نامه‌ای به رئیس انجمن چشم‌پزشکی، هشداری مشابه داده بودند.